Thomas Howard Khosa

Mutsari wa tibuku ta xitsonga
(Ritlerisewe kusuka e Thomas Khosa)

Thomas Howard Khosa (27 Khotavuxika 1953) i mutsari wa tibuku ta xitsonga, a thlela a tiveka ngopfu tani hi muvulavuleri wa mfumo wa xifundza xa Nw'alungu (Limpopo).[1] Ehenhla ka kuva muvulavuleri wa mfumo loyi angana ntokoto, uthlela a tiviwa ngopfu hi tinovhele ta yena ta xitsonga to fana na Mulunguntima.[2] Khosa u hoxe xandla ekutsariweni ka matsalwa ya Xitsonga evuton'wini byakwe.

Thomas Howard Khosa
Vutomi
Ndzhawu yovelekiwa Vuwani Edit the value on Wikidata, Khotavuxika 27, 1953 Edit the value on Wikidata (70 wa Malembe)
Tiko ra vutshami Afrika-Dzonga Edit the value on Wikidata
Ririmi rantumbuluko Xitsonga Edit the value on Wikidata
Education
Uleteriwe e Yunivhesiti ya Limpopo
Yunivhesithi ya Afrika Dzonga Edit the value on Wikidata
Tindzimi leti a a titiva, kutsala na kuvulavula Xitsonga
Xinghezi
Xibhunu Edit the value on Wikidata
Ntirho
Ntirho Mutsari Edit the value on Wikidata

Matimu Lulamisa

Thomas Howard Khosa u tswariwile hi 27 eka Khotavuxika hi 1953 a Pfukani Misssion Station, etikweni ra ka Mtititi (leri namunthla ritiviwaka hi ra Vuwani) e xifundzeni xa n'walungu (Limpopo). U hetile tidyondzo ta le hansi e Pfukani Lower Primary na le Schiel Higher Primary, naswona tidyondzo tale henlha u tihetise e Douglas Laing Smit laha a thlomiweke risiva ra xitifiketi xa Matriki hi lembe ra 1972. U yisile tidyondzo ta yena e mahlweni laha kumeke Digri yakwe eka tidyondzo ta Vutshila (Batchelor of Arts) eka Dyondzo ya mihleketo na Mahanyelo (Psychology and Sociology), e Yunivhesithi ya N'walungu.[1]

Uthlele a dyondzela Vuvulavuri, Filosofi na Xizulu e Yunivhesithi ya Afrika Dzonga (UNISA). Kusukela hi lembe ra 1974, utirhele mfumo wa Gazankulu, a sungala a tirha tani hi Muhundzuluxeri wa ririmi kwalomu ka malembe ya mune, ivi a ta thoriwa nakambe tani hi Muvulavuleri wa mfumo ku ya fika hi lembe ra 1994. Endzhaku ka 1994, u yisiwile eka mfumo wa xifundza xa N'walungu laha a yeke mahlweni na ntirho wa yena wavuvulavuleri.[1]

Hi nkarhi wa kutirhela mfumo wa Gazankulu, usungurile phepha-hungu ra xitsonga leri nge "Mhalamhala", leri a rikongomisiwa hi mfumo wa tiko. Naswona hi yena loyi a sunguleke ku tsala Dayari na Buku ya lembe, ya Gazankulu. Naswona a thlela ava mutsalri-nkulu wa tinkulumo ta tinhloko ta mfumo hi ta Xipolotiki.[1]

ka Mfumo wa Gazankulu. U tlhele a tirha eka “Gateway International Aiport” tanihi Mulawuri. Thomas Khosa i n’wa mabindzu eka nkarhi wa sweswi.[2]

Vutsari Lulamisa

E henla kakuva muvulavuleri wa ntokoto naswona loyi a xiximiwaka, Khosa uthele a tivonakarisa eka matsalwa ya Xitsonga. U tsarile tinovheli na Swithlokovetselo swo hlaya nyana ku katsa na:[1]

  1. Madyisambitsi - (1978)
  2. Manyunyu ya Xitsotso - (1979)
  3. Mulunguntima - (1994)
  4. Madaladala - (1982)(Swithlokovetselo), yihleriwe hi Nkondo na Marivate.

Mintshaho Lulamisa

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Msimeki,B.E, 1998. "Characterization in Murhandziwani and Manyunyu ya xitsotso" (Mini-Dissertation). Retrieved 12 March 2016
  2. 2.0 2.1 "Preserving and Celebrating our literary heritage" (March 2011) - National Library of South Africa. Retrieved 22 February 2016