Siku ra Vavasati

Lembe rin’wana na rin’wana hi ti 9 ta Mawuwani, MaAfrikaDzonga ya mindhavuko hinkwayo, tinxaka na mintlawa ya mindhavuko ya hlangana ku tlangela Siku ra Vavasati. Holideyi leyi ya lembe na lembe ya mani na mani yi tsundzuka siku leri taleke hi swiendlakalo eka matimu ya AfrikaDzonga – 9 Mawuwani 1956.

Vavasati va kongoma e union building

Xivangelo xova ku tlangeriwa siku leri.

Union Building

I yini lexi endlaka leswaku siku leri ri hlawuleka swinene eka maAfrikaDzonga? Hi siku leri ra ti 9 ta Mawuwani hi 1956 laha ntlawa lowukulu wa vavasati wusunguleke pfhumba ro herisa milawu leyi ayi vekiwile ya leswaku va ntima hinkwavo va fanele ku famba va khomelele swibukwana swa vutitivisi hinkwako laha va fambaka kona, lePfhumba leri risungule loko kwalomu ka 20,000 wa vavasati va macha kuya eka yi ayi sindzisiwa hi mfumo wa nkarhi walowo. Milawu leyi a yi vula leswaku vanhu hinkwavo va vantima a va fanele ku rhwala “pass” yo hlawuleka kumbe tsalwa ra vutitivisi leri a va fanele ku ri humesa ku kombisa leswaku va pfumeleriwile ku nghena eka ndzhawu yo karhi leyi vekeriweke valungu. Lowu akuri nawu lowukulu wa mfumo wa xihlawuhlawu naswona awu sive swinene ntshunxeko wo famba famba wa vanhu va vantima. Pfhumba leri risungule loko kwalomu ka 20,000 wa vavasati va macha kuya eka Muako wa Nhlangano eDorobeninkulu ra Pretoria kuya kombisa ku vilela hi ku cinca kun’wana loku ringanyetiweke eka milawu yo pasisiwa kumbe Urban Areas Act ya 1950.